RFL
Kigali

Sobanukirwa byinshi ku cyorezo cya 'Marburg' n'uko wakirinda

Yanditswe na: Nadia Kangabe
Taliki:29/09/2024 12:13
0


Kugeza ubu mu Rwanda hamaze kuboneka abanduye icyorezo cya Marburg bagera kuri 26, 20 nibo bari kuvurwa mu gihe 6 aribo bamaze guhitanwa nayo. Minisiteri y’ubuzima yatangaje ko hashyizweho ingamba zo kuyirinda no kuyikumira mu bitaro no mu bigo nderabuzima bitandukanye. Itangazo ntirivuga ibitaro cyangwa ikigo nderabuzima iyi ndwara yabonetsemo



*Virus ya Marburg ni iki?

Ni Virus ijya gusa cyane na Ebola, nk’uko ishami rya UN rishinzwe ubuzima ku isi ribivuga.

Virus ya Marburg yatangiye kuboneka igihe abantu 31 bayanduriye nyuma y’icyumweru bagapfa mu biza byayo byakurikiranye mu 1967 muri:

-Frankfurt, mu Budagi

-Belgrade muri Serbia

Iyi ndwara basanze yaraje iturutse mu nkende zinjijwe mu Budage zivuye muri Uganda. Ariko kuva icyo gihe iyi Virus yagiye ica no mu zindi nyamaswa.

Ahabonetse virus ya Marburg ikomeye:

-2017 - Uganda: abantu batatu nibo bayanduye, bose barapfuye

-2012 - Uganda: 15 barayanduye, bane barapfuye

-2005 - Angola: 374 barayanduye, 329 barapfuye

-1998-2000 - DR Congo: 154 baranduye, 128 barapfuye

-1967 - U Budage: 29 baranduye, barindwi barapfuye

*Uwayanduye afatwa gute?

-Kugira umuriro ukabije

-Kuribwa umutwe cyane

-Kubabara imikaya

-Gucibwamo no kuruka

Haciye imisi itatu, akenshi  hakurikira:

-Kuribwa mu nda

-Iseseme

-Kudahwa

OMS ivuga iti: "Kuri uru rugero, abantu babona umuntu yanduye amaso agahenengera, isura igahinduka, agacika intege cyane”.

Abantu benshi bahita batangira kuva amaraso mu bice  bitandukanye by’umubiri,  haciye iminsi icyenda kuva umuntu atangiye kurwara, kubera gutakaza amaraso menshi''.

Ugereranije, iki cyorezo cyica 50% y’abacyanduye nk’uko OMS ibivuga, ariko aho byari bikomeye cyane wahitanye kugeza ku 88% by’abanduye.

*Iki cyorezo gifata gute?

Inkende zo muri Afrika n’ingurube nazo zishobora kugendana iki cyorezo.

Mu bantu, gikwirakwira giciye mu mazi y’uruhu no guhura n'icyayanduye.

Abayirwaye n’iyo baba bamaze gukira, amaraso yabo cyangwa intanga,  bishobora kwanduza abandi nyuma y’amezi atari make.

*Uko wakwirinda

-Gira umuco w'isuku

-Irinde kwegerana cyane cyangwa gukora ku muntu wagaragaje ibimenyetso






TANGA IGITECYEREZO

Izina ryawe
Email yawe
Andika igitecyerezo




Inyarwanda BACKGROUND