RFL
Kigali

Urupfu rwa Pierre Nkurunziza wakandagiye itangazamakuru ryigenga rutumye hibazwa uzaryozwa ihonyora ry’ikiremwamuntu mu Burundi –HRW

Yanditswe na: David Mayira
Taliki:11/06/2020 15:07
0


Nyuma y’urupfu rwa Perezida Pierre Nkurunziza w’u Burundi, ubu Umuryango Uharanira uburenganzira bwa muntu Human Rights Watch (HRW) watangaje ko urupfu rwa Perezida Pierre Nkurunziza rwabaye impamvu ikomeye yo kwibaza uzabazwa ihonyora ry'uburenganzira bwa muntu mu gihe gishize.



Human Rights Watch (HRW) ivuga ko ku butegetsi bwa Pierre Nkurunziza inzego z'umutekano n'urubyiruko rw'ishyaka riri ku butegetsi bishe, bakoreye iyicarubozo, banyonze, bakubise, bateye ubwoba banahoza ku nkeke abaturage, hibanzwe ku bafatwa nk'abarwanya Guverinoma.

Perezida Pierre Nkurunziza azibukwa mu buryo butandukanye

Leta y'u Burundi kenshi yagiye ihakana yivuye inyuma ibikorwa byayivuzweho byo guhonyora uburenganzira bwa muntu. Mu itangazo ryasohowe na Human Rights Watch, Lewis Mudge ukuriye uyu muryango muri Afurika yo hagati avuga ko mu by'uburenganzira bwa muntu umurage wa Pierre Nkurunziza uzaba uw'ihohotera ry'ubugome.

Agira ati: "Guverinoma ye yakandagiye itangazamakuru ryigenga n'imiryango y'uburenganzira bwa muntu, yanga kugira icyo ibazwa n'amahanga, ifungirana u Burundi ukwa bwonyine imbere y'isi".

HRW isaba ubutegetsi mu Burundi impinduka mu kubahiriza uburenganzira bwa muntu no gufungura urubuga rwa politiki. HRW ivuga ko ibyabaye mu 2015 byakurikiwe n'ubwicanyi, ubuhunzi no guhonyora bikomeye uburenganzira bwa muntu byibasiye abatari bashyigikiye kongera kwitoza kwa Bwana Nkurunziza.

Ivuga ko ibikorwa nk'ibi byanagaragaye mbere y'amatora no mu gihe cyayo mu kwezi gushize kwa gatanu, bikorerwa abo mu ishyaka ritavuga rumwe n'ubutegetsi.Bwana Nkurunziza wari uteganyijwe ko ahererekanya ub ubasha na Evariste Ndayishimiye , yapfuye azize guhagarara k'umutima nk'uko byatangajwe na guverinoma.

Iperereza ry'itsinda rya komisiyo y'uburenganzira bwa muntu y'umuryango w'abibumbye (UN) ku Burundi ryanzuye ko hari impamvu zifatika ko hari ibyaha byakorewe inyokomuntu kandi byarakomeje gukorwa mu Burundi kuva mu kwa kane 2015.

Leta y'u Burundi yagiye yamagana ibyatangajwe n'iri tsinda, ivuga ko birimo ibinyoma kandi bifite impamvu za politiki zibyihishe inyuma.Mu 2017, abacamanza b'urukiko mpuzamahanga mpanabyaha (ICC) bemeje ko hakorwa iperereza ku byaha byakorewe mu Burundi kuva mu 2015.

Nyuma gato, leta y'u Burundi yahise yivana muri uru rukiko, rwo rwatangaje ko ibyo ntacyo bihindura ku mwanzuro ku iperereza ry'ibyaha byakozwe icyo gihugu kiri mu byemera urwo rukiko.

HRW ivuga ko iryo perereza riri gukorwa ritanga ikizere ko abagize uruhare mu bikorwa bibi ku nyokomuntu mu Burundi mu myaka ya vuba bashobora kugezwa imbere y'ubucamanza.

Muri iryo tangazo, Bwana Lewis Mudge agira ati: "urupfu rwa Pierre Nkurunziza rwibukije abakozweho n'ibyaha byakozwe ku butegetsi bwe ko bashaka byihutirwa kumenya ukuri n'ababigizemo uruhareā€¯.

Src: BBC






TANGA IGITECYEREZO

Izina ryawe
Email yawe
Andika igitecyerezo




Inyarwanda BACKGROUND