RFL
Kigali

Yahoze ku rutonde rw'abakora intwaro za kirimbuzi! Ibyihariye kuri Mokhber Perezida mushya wa Iran

Yanditswe na: Nadia Kangabe
Taliki:21/05/2024 12:39
0


Injira mu buzima bwa Mohammod Mokhber wabaye Perezida wa gateganyo wa Iran ufite amateka atoroshye muri iki gihugu, dore ko Umuryango w'Ubumwe bw'Iburayi (EU) wamushyize ku rutonde rw'abantu bashakishwa bakora intwaro za kirimbuzi mu gihe cy'imyaka ibiri.



Mohammad Mokhber ni Perezida wa 7 w'agateganyo wa Iran nyuma y'uko nyakwigendera Perezida Ebrahim Raisi n'abandi bayobozi bemejwe ko baguye mu mpanuka ya kajugujugu. 

Uwahoze ari Visi Perezida wa mbere yagiranye inama idasanzwe n’umuyobozi w’ubucamanza Gholamhossein Mohseni Ejei na Mohammad Bagher Ghalibaf, umuvugizi w’inteko ishinga amategeko, mu gitondo cyo kuri uyu wa Mbere bemeza ko Mohammad Mokhber ari we ub Perezida w'agateganyo 

Nk’uko itegeko nshinga ribiteganya rya Iran, uko ari batatu bagomba gushyira ibintu mu bikorwa kugira ngo bazibe icyuho kugeza mu minsi 50 hagakorwa amatora wa Perezida mushya. 

Mokhber azakomeza kuba Perezida w'agateganyo kugeza icyo gihe. Mu bitangazamakuru bya Leta yagize ati: "Tuzakurikiza inzira ya Raisi mu gukora imirimo yashinzwe nta nkomyi.

Mokhber yabaye Perezida w'agateganyo asimbuye Raisi wazize impanuka y'indege

Ni muntu ki Mohhammod Mokhber?

Yavukiye i Dezful mu ntara y’Amajyepfo y’iburengerazuba bwa Khuzestan, uyu musaza w’imyaka 68 yize ibijyanye n’amashanyarazi kandi afite na PhD mu mategeko mpuzamahanga.

Yakoraga cyane mu bijyanye n’amabanki n’itumanaho mbere yo kuba umunyapolitiki, akora nk'umuyobozi w’ikigo cy’itumanaho cya Khuzestan hanyuma azamurwa mu ntera agirwa guverineri wungirije w’intara mu myaka ya za 90.

-Ni we wabaye Visi Perezida wa mbere wa Iran

Mokhber yagizwe Visi Perezida wa mbere na Raisi muri Kanama 2021 nyuma gato Raisi atangiye imirimo.

Ni umuntu wa karindwi wagize uruhare mu ivugurura ry'itegeko nshinga mu 1989  kandi ni umwe mu bantu bakomeye muri politiki ya Iran.

Nka Visi Perezida wa mbere, Mokhber yazengurutse igihugu cyose atangiza imishinga itandukanye igamije iterambere rya leta kandi aherekeza Raisi cyangwa ayobora intumwa ubwe mu ngendo nyinshi z’amahanga. Bivugwa ko yasuye Uburusiya, hamwe n’abayobozi bakuru mu gisirikare n’umutekano, kugira ngo baganire ku ihererekanyabubasha.

-Yahoze ku rutonde rw'abantu bakora intwaro za kirimbuzi

Mokhber yari ku rutonde rw’abantu n’ibigo byemejwe n’Umuryango w’ubumwe bw’ibihugu by’Uburayi mu mwaka wa 2010 bazira kugira uruhare mu bikorwa bijyanye no kugora intwaro za kirimbuzi zirimo misileza na ballistique. Nyuma y'imyaka ibiri, umuryango wamukuye ku rutonde.

-Kuba yarabaye Visi Perezida ntibyavuzweho rumwe

Bitandukanye n'ibindi bihugu, visi perezida wa mbere wa Irani ni umwanya washyizweho utatowe wafashe bumwe mu bubasha bwa minisitiri w’intebe nyuma y’uko uyu mwanya wavanyweho mu 1989.

Hariho abungirije ba perezida benshi bashyirwaho icyarimwe muri Iran, buri wese afata ibintu bitandukanye mubikorwa by'ubuyobozi ariko akorana cyane nk'inama y'abaminisitiri.

Byavuzwe ko yatoranijwe kubera ko yari afitanye isano ikomeye n’ibiro by’umuyobozi w’ikirenga, na Perezida nyakwigendera ubwe Raisi bari inshuti za hafi, afitanye umubano wihariye n’ingabo zirinda impinduramatwara ya kisilamu (IRGC).

Mbere yo kugirwa Visi Perezida, Mokhber yamaze imyaka 14 ari umuyobozi wa Setad ya Irani, Umuryango ushinzwe ishyirwa mu bikorwa ry'itegeko rya Imamu Khomeini.

Mokhber yarahiriye kuyobora Iran ku wa Mbere w'iki cyumweru

Setad ni ihuriro rikomeye ry’ubukungu ryashinzwe ku buyobozi bwa mbere bw’ikirenga bwa Irani, Ayatollah Ruhollah Khomeini, kugira ngo ryibande ku bikorwa by’urukundo.

Uyu muryango bivugwa ko ufite agaciro ka miliyari icumi z'amadolari kandi ukomeza kugenzurwa n’umuyobozi mukuru wa Iran.

Setad na Mokhber bemejwe na Leta Zunze Ubumwe z'Amerika mu 2021,  ko uyu muryango wagize uruhare mu ihohoterwa ry'uburenganzira, harimo no guhonyora “uburenganzira bw'abatavuga rumwe n’ubutegetsi no kubambura ubutaka n'umutungo wabo''.

Mokhber yari umuyobozi wa Setad mugihe COVID-19 yatangiraga, mugihe Irani yibasiwe cyane n’icyorezo cy’iburasirazuba bwo hagati. Abantu bagera ku 150.000 bapfuye bazize COVID, ukurikije imibare yemewe - imibare nyayo ikekwa ko ari myinshi cyane.

Ayobora uyu muryango wa Setad yateje imbere ikorwa ry'urukingo rwa COVIran Barekat, urukingo nyamukuru rwa coronavirus rwakozwe na leta ya Irani.






TANGA IGITECYEREZO

Izina ryawe
Email yawe
Andika igitecyerezo




Inyarwanda BACKGROUND