RFL
Kigali

Pele ufatwa nk’umukinnyi wa mbere w’ibihe byose mu mupira w’amaguru ku Isi ni muntu ki?

Yanditswe na: SAFARI Garcon
Taliki:14/04/2021 17:12
1


Edson Arantes do Nascimento uzwi cyane ku izina rya Pelé, benshi muri iki gihe izina rye barizi "nk'umwami w'umupira w'amaguru" afatwa nk'umwami wa ruhago w'ibihe byose, ibyahise n'ibizaza, ariko abamubonye awuconga si benshi cyane, n’ubwo izina rye ryabaye icyitiriro ku bakinnyi bafite impano ya ruhago kugeza ku munya-Ghana Ayew Abedi.



Pelé yesheje umuhigo ku Isi, aba umukinnyi watsinze ibitego byinshi mu matega ya ruhago, ubwo yatsindaga ibitego 1,281 mu mukino 1,363 mu myaka 21 yakinnyemo umupira w'amaguru, harimo n'ibitego 77 yatsinze mu mikino 91 yakiniye Brazil.

Ishyaka ryo gutsinda ibitego no kwegukana ibikombe mu makipe atandukanye yakiniye ndetse no mu ikipe y’igihugu ya Brazil yahesheje igikombe cy’Isi, byatumye yandika amateka akomeye muri ruhago ku Isi atazigera yibagirana.

Mu gihe yakinaga yari icyamamare bikomeye, ndetse yamaze igihe kitari gito ari we mukinnyi uhembwa amafaranga menshi kurusha abandi bose muri siporo zose ku Isi.

Afite umuhigo wemejwe na Guinness World Records ko yatsinze ibitego 1,281 mu mikino 1,363 yemewe yakinnye.

Yari rutahizamu w'ubuhanga butangaje, rimwe na rimwe akanasubira inyuma agakina hagati afasha abasatira kubera ubuhanga yari afite mu gucenga no gutanga umupira aho ashatse.

Ku giti cye nk’umukinnyi, Pele yegukanye ibihembo bitagira ingano kubera kwitwara neza mu marushanwa atandukanye yakinaga, haba mu makipe yakiniye ndetse no mu ikipe y’igihugu ya Brazil.

Pelé, ubu ni umukambwe w'imyaka 80. Agishoboye, yakiniye amakipe abiri gusa by'umwuga, Santos y'iwabo yakiniye imyaka 18, na New York Cosmos muri Amerika yakiniye imyaka ibiri.

Ku wa gatandatu tariki 01/10/1977 kuri stade ya New York Cosmos habereye umukino wa nyuma wo gusezera kuri Pelé wari uhagaritse ruhago ku myaka 37, wahuje Cosmos na Santos.

Ni umukino wari wahuruje abantu benshi cyane, barimo se n'umugore we, ndetse n'icyamamare mu iteramakofe Muhammad Ali.

Igice cya mbere cy'uyu mukino yagikinnye mu ikipe ya Cosmos, igice cya kabiri agikina ari muri Santos. Umukino warangiye Cosmos itsinze Santos 2 -1.

Muri uwo mukino, igitego Pelé yatsindiye Cosmos kuri 'coup-franc' yatereye mu ntambwe 27, ni cyo gitego cya nyuma yatsinze nk'umukinnyi wabigize umwuga.

Muri uwo mukino, mu gice cya kabiri imvura yaraguye, bituma ibinyamakuru byo muri Brazil bivuga ko n'ikirere cyagize agahinda kirarira kubera uyu munyabigwi usezeye burundu ku mupira w’amaguru.

Pelé ubu ari iwabo mu zabukuru aho amaze igihe yugarijwe n'indwara ziva ku ntege nke z'umubiri.

Mu ntangiriro z'umwaka ushize yavuze ko yababajwe cyane no kuba atakibasha kwigenza, ariko ko nta kundi ari ibisanzwe ku bageze mu myaka ye.

Mu 2019, uyu mugabo watwaye igikombe cy'isi inshuro eshatu, ufatwa nk'umukinnyi wa mbere w'intyoza wabayeho mu mateka y'umupira w'amaguru ku Isi, yajyanwe ku bitaro afite ikibazo mu rwungano rw'inkari.

Pelé amaze igihe kinini afite ibibazo mu matako ye kandi ubu acyeneye imbago zo kugenderaho, mu nshuro nyinshi ziheruka akaba yaragaragaye agendera mu kagare k'abamugaye.

Ku wa Kabiri tariki ya 09 Ukwakira 2021, ni bwo Abadepite bo muri Leta ya RIO de Janeiro batoye banemeza ko stade ya Maracana ifite amateka akomeye muri Brazil ihindurirwa izina, ikitirirwa umunyabigwi Pele.

Stade ya Maracana yakira abantu 78,838, igiye guhindurirwa izina yitwe 'Edson Arantes do Nascimento -- Rei Pele stadium'. Biravugwa ko Pele w’imyaka 80 y’amavuko yatsindiye ibitego 1,000 kuri iyi stade, kuva mu 1969 kuzamura, mu makipe arimo Santos yakiniye igihe kirekire.

Pele yasezeye burundu kuri ruhago mu myaka 44 ishize

Pele yegukanye ibikombe byinshi bitandukanye harimo iby'Isi bitatu

Pele afatwa nk'umwami wa ruhago ku Isi


Pele yanditse amateka atazibagirana muri ruhago ku Isi

Stade ya Maracana igiye kwitirirwa Pele

Pele w'imyaka 80 y'amavuko asigaye agendera mu kagare kubera izabukuru






TANGA IGITECYEREZO

Izina ryawe
Email yawe
Andika igitecyerezo

IBITECYEREZO

  • Nsabimana cremence11 months ago
    pele umukinyi wibihae ndagukunda warakoze kuduha ivyishimo ubu yaramaze kwitaba imana imana imuhe iruhuko ridashira. ndabibarize nikuki pele ata baron d'or





Inyarwanda BACKGROUND