Amerika: Iyicwa rya George Floyd rikomeje guteza impagarara, abigaragambya batwitse station ya Polisi ya Minneapolis

Ibintu bikomeje gufata intera muri Amerika aho imyigaragambyo yongereye umurego n'ubwo Guverineri wa leta ya Minnesota yategetse ko ku mihanda hoherezwa abasirikare amagana ngo bagarure ituze.

Perezida Donald Trump yatangaje ko "ibihazi" biri "kwangiza kuzirikana" George Floyd w'imyaka 46, wapfuye kuwa mbere. Ubutumwa bwe Twitter yahise 'ibuhisha'. Ubu butumwa ni nabwo bwateye Trump umujinya wo kwikoma imbuga nkoranyambaga

Amashusho yafashwe yerekanye ko uyu mugabo w'umwirabura yashinzwe ivi ku ijosi n'umupolisi w'umuzungu kugeza ubwo atakibasha kunyeganyega, nyuma byatangajwe ko yapfuye.

Umuryango wa Floyd wasabye ko abapolisi bane bagize uruhare mu ifatwa rye baryozwa urupfu rwe. Gusa abashinjacyaha bavuze ko bakiri gukusanya ibimenyetso.

Ibyabaye kuri Floyd byabyukije umujinya w'abavuga ko polisi yica abirabura muri Amerika, abigaragambya bagiye mu mihanda no muri Chicago, Los Angeles na Memphis.

Byagenze bite mu ijoro ryo kuwa kane?

Mu minsi micye ishize inzu nyinshi zaratwitswe ziba umuyonga izindi zirasahurwa. Kuwa kane, polisi yarashe ibisasu by'imyuka iryana mu maso n'iy'imipira mu kugerageza gutatanya abigaragambya bari benshi cyane imbere ya stasiyo ya polisi yitwa 3rd Precinct hafi y'aho Floyd yafatiwe.

Gusa aba bapolisi baganjwe n'umubare munini w'abigaragambya basubira inyuma maze aba nabo batwika inyubako ya polisi n'izindi ebyiri ziyegereye.

Polisi ya Minneapolis ivuga ko iyi nzu yayo yari yasohowemo abantu bose mbere ya saa yine z'ijoro "mu nyungu z'ubuzima bw'abayikoreramo".

Abisabwe n'ukuriye umujyi wa Minneapolis, Tim Walz guverineri wa Minnesota yategetse ko ingabo zijya kugarura ituze, avuga ko aka karere kari "mu bihe bidasanzwe by'umutekano".

Yavuze ko ubusahuzi n'ubugizi bwa nabi byabaye kuwa gatatu mu ijoro byatumye ibikorwa byinshi by'ubucuruzi byangirika.

Mu itangazo yasohoye yagize ati: "urupfu rwa George Floyd rukwiye guhabwa ubutabera, ntirukwiye guteza izindi mpfu no gusenya".

Perezida Trump we kuwa kane yavuze ko ibiri kuba i Minneapolis ari "intege nke z'ubutegetsi bwaho" anababurira ko niba bo bibananiye ashobora koherezayo ingabo ngo "zikore akazi neza".

Bwana Trump nyuma yanditse kuri twitter ko yavuganye na Guverineri wa Minnesota ko ingabo ziri kumwe nawe, yongeraho ko "ubusahuzi nibutangira, kurasa nabyo bitangira".

Ubutumwa bwe kuri Twitter bwahise buhishwa n'uru rubuga nkoranyambaga, ruvuga ko burimo amagambo anyuranyije n'amahame ya Twitter abuza guhamagarira urugomo.

Kuwa gatatu, ukuriye umujyi wa Minneapolis yasabye ko umupolisi uboneka yashinze ivi kuri George Floyd akurikiranwa. Kugeza ubu we n'abandi batatu bari kumwe birukanwe mu gipolisi.

Igitabo cy'abapolisi muri leta ya Minnesota kirimo uburyo abapolisi batozwa gukanda umuntu ijosi ariko ntibafunge inzira z'umwuka. Ibyo bifatwa nk'uburyo bwo gufata ukekwa ariko butamwica.

Imyigaragambyo yatangiye ite?

Yatangiye kuwa kabiri nimugoroba ubwo abantu amagana bahuriraga aho George Floyd yafatiwe n'aba bapolisi.

Abateguye iyi myigaragambyo bagerageje uburyo yaba mu mahoro ndetse bashaka kubahiriza amabwiriza yo kutegerana, basubiragamo bati: "Simbasha guhumeka" na "Yashoboraga kuba njye".

Mu ijoro ryo kuwa gatatu, abigaragambya bageze ku bihumbi, batangira guhangana na polisi bayitera amabuye nayo ibatera ibyuka biryana mu maso.

Babaye benshi imbere ya stasiyo ya polisi maze abapolisi bakora uruzitiro rwabo ngo babuze uwari wese kwinjira aho bakorera.

Ese abantu bari kuvuga iki ku rupfu rwa Floyd?

Umuvandimwe we, Philonise Floyd, ejo kuwa kane yabwiye CNN ko yifuza igihano cy'urupfu ku bapolisi babigizemo uruhare.

Ati: "Sinzongera kubona umuvandimwe wanjye. Turashaka ubutabera". Avugana amarira, Philonise yavuze ko abapolisi "bishe umuvandimwe wanjye ku manywa y'ihangu" bagomba gufatwa kandi ko "arambiwe kubona abagabo b'abirabura bapfa". Yongeyeho ko yumva impamvu abigaragambya bari gukora ibyo bariho bakora.

Ati: "Sinababuza kuko barababaye - bafite umubabaro nk'uwo nanjye mfite".

Umupolisi w'umuzungu aboneka yashinze ivi ku ijosi rya Floyd uyu ari gutsikimba amubwira ati: "simbasha guhumeka" na "ntunyice".

Abapolisi bane bafashe uyu mugabo batangajwe ko ari; Derek Chauvin, Tou Thao, Thomas Lane na J Alexander Kueng.

Ibinyamakuru muri Minneapolis bivuga ko Bwana Chauvin ari we washinze ivi ku ijosi rya Bwana Floyd. Ihuriro ry'abapolisi muri Minneapolis rivuga ko aba bapolisi bari gukorana neza n'abashinzwe iperereza. Rikavuga ko "ubu atari igihe cyo kwihutira ku mwanzuro".

Iri huriro rivuga ko "rigomba kureba amashusho yose. Rikanategereza ibisubizo by'isuzuma ry'abaganga".

Umwe muri bari bapolisi birukanwe bane - Derek Chauvin, w'imyaka 44 - amaze kuregwa inshuro 17 mu myaka 19 yamaze mu gipolisi nk'uko ibivugwa na Associated Press.

Src: bcc