Amadini atanu afite abayoboke benshi ku Isi n'amateka yayo

Dore amadini atanu afite abayoboke benshi n'amateka y'ibanze yayo:

1.Abakirisitu (Christianity)

Ubukirisitu ni idini rifite abayoboke benshi ku Isi, abarenga Miliyari 2.4. Bwaturutse mu kinyejana cya mbere nyuma y'urupfu n'izuka rya Yesu Kristo mu muryango wa Yuda. 

Iri dini rishingiye ku nyigisho za Yesu Kristo, abayoboke baryo bakurikiza Bibiliya, igitabo cyera kibagaragaza inzira zo gukizwa. Abakirisitu bayoboka amatorero atandukanye nka Gatolika, Abaporotesitanti n’Aborthodoxe.

2.Abasilamu (Islam)

Ubwisilamu bufite abayoboke basaga Miliyari 2 ku Isi. Bwemezwa n'Intumwa Muhammad mu kinyejana cya 7. Iri dini rikurikiza igitabo cyera cyitwa Korowani, kikaba cyigisha ukwemera Imana imwe  Allah. 

Ubwisilamu bushingiye ku nyigisho z'ubwiza n'ubumuntu, kandi bugenda bufata uburyo bwo gusenga bwihariye buzwi nka Salat. Abayoboke ba Islam bagomba kwizera Ijambo ry'Imana no gukora ibikorwa byiza mu buzima bwabo bwa buri munsi.

3.Abahindu (Hinduism)

Ubuhindu ni idini rishingiye ku kwemera imana nyinshi, rikaba rifite abayoboke barenga Miliyari 1.2, cyane cyane mu Buhinde. Ubuhindu bwatangiriye mu gihe cy'ubwami bwa Aryans, mu myaka irenga 4000 ishize. 

Ni idini rya kera rifite imyemerere myinshi aho abayoboke bemera imana zitandukanye, bakubaha ibimenyetso by'ubuzima bwiza no kwigisha abantu kumenya ibyo bakora mu buryo buhuza n'amahame y'iri dini. Amateka y'Ubuhindu ashingiye ku nyigisho za Veda, igitabo cyera kigaragaza uko umuntu yagombye kubaho ku Isi.

4.Ababudisime (Buddhism)

Ububudisime bwatangijwe mu kinyejana cya 5 mbere ya Yesu, ubwo Siddhartha Gautama (Buda) yamenyekanishaga inyigisho zishingiye ku guharanira kugera ku mucyo no kubabarira imibabaro. Ababudiste bafite abayoboke barenga Miliyoni 500 ku Isi.

Ububudisime bugendera ku nyigisho zo kugera ku budahemuka, ubwenge, n'ubwisanzure mu mitima. Iri dini rikurikiza imigenzo itandukanye mu gusenga ndetse no mu guharanira kuzamura umuco n'ubumuntu.

5.Abatagira idini (Non-religious/Secular/Atheists)

Uyu mubare utagaragaza idini runaka, ugizwe n'abantu barenga Miliyari 1 , ni abemera ko nta Mana ibaho. Ibi bisobanura abantu batari mu madini cyangwa se abatemera Imana (abateisti).

Iki cyiciro cy'abantu gifite abiyemera ku Isi yose ndetse kikaba cyiyongera mu bice bitandukanye  by'umwihariko mu bihugu byateye imbere. Abo bantu bibanda ku gukora ibyiza bisanzwe byubaka imibereho y'abantu ndetse no gutekereza ku bumenyi n'ubwenge mu mibereho yabo ya buri munsi.

The Wright Center ivuga ko gusobanukirwa n'aya madini atanu bituma duhorana ubwubahane no kubana neza, kuko buri muntu wese afite uburyo yemeramo Imana n'ubuzima.

Buri dini rifite amateka n'imigenzo itandukanye, ariko ntibivuze ko bitaganisha ku ntego imwe yo kubaka Isi itarangwamo umwiryane n'urugomo.

Umwanditsi : Kubwayo Jean de la Croix