Barabyinira ku rukoma nyuma y’umwanzuro wafashwe ku Itegeko rirebana n’agatama

Muri Uganda, Inteko ishinga amategeko yanze umushinga w'itegeko rigenga inzoga watanzwe mu 2023, washakaga kugenzura kugura, kugurisha, no kunywa inzoga. Ibi bikaba byashimishije abakunzi b’agatama muri iki gihugu.

Uyu mushinga w'itegeko n’icyifuzo cyatangijwe bwa mbere n'uhagarariye abagore mu karere ka Tororo, Hon. Sarah Opendi, mu Gushyingo 2023. Ryari rigamije kugenzura ibihe n’aho inzoga zishobora kugurishwa mu gihugu.

Icyemezo cyo kwanga umushinga w'itegeko cyaje nyuma y'uko raporo yatanzwe na komite ishinzwe ubucuruzi n'ubuzima, yatanzwe na Hon. Ku wa kabiri, tariki ya 13 Kanama 2024, Sylvia Nayebare, mu nama rusange yayobowe na Visi Perezida wungirije Thomas Tayebwa.

Komisiyo zavuze ko gutora umushinga w'itegeko uko biri ubu bizagira ingaruka ku mutungo w'ikigega rusange.

Nayebare yagize ati: "Komite rero irasaba ko inteko inshinga amategeko itakubahiriza iki cyifuzo cy’ umushinga w'itegeko ry’ibinyobwa bisindisha (Igenzura), 2023".

Yongeyeho ati: “Kubera ko uyu ari umushinga w'itegeko ry’abanyamuryango bigenga, komite ibujijwe gusuzuma ubugororangingo bw’iri tegeko kuko ridakenewe”.

Byongeye kandi, komite yasabye guverinoma kwibanda ku gukemura ubucuruzi bw’inzoga butemewe, bingana na 65% by’inzoga zose zikoreshwa muri Uganda, bityo bavuze ko uyu mushinga w'itegeko udakemura bihagije iki kibazo.

Inteko inshinga amategeko ivuga ko nubwo amabwiriza agenga inganda z’inzoga ari ingirakamaro, ayo mabwiriza agomba kuba mu buryo buboneye, bushyize mu gaciro, bushingiye ku bimenyetso, kandi burambye, harebwa inyungu z’abafatanyabikorwa batandukanye. ”

Icyakora, Umudepite mu Ntara ya Aruu, Hon. Christopher Komakech watanze raporo ya rubanda rugufi, yavuze ko umushinga w'itegeko ari ngombwa mu rwego rwo kugenzura urwego no gukemura ibibazo bijyanye no kwiyongera kubusinzi muri iki gihugu.

Kugabanya amasaha yo kugurisha ni intambwe nziza yo kwimakaza inshingano mu baturage bahanganye n'ikibazo cyo kurwanya inzoga zabo ”.

Umushinjacyaha mukuru, Hon. Kiryowa Kiwanuka, yagiriye inama abadepite kwirinda kujya impaka kuri uyu mushinga.

Ati: "Ndasaba cyane ninginga, kugira ngo twirinde urujijo rw'amabwiriza, twamagane burundu uyu mushinga w'itegeko. Ibitekerezo byiza twabonye muri uyu mushinga w'itegeko birashobora kwinjizwa mu mategeko ariho aho bibaye ngombwa, ”Kiwanuka, akomeza avuga ko ingingo yihariye y'uyu mushinga - igenga amasaha yo kugurisha inzoga - ishobora gucungwa binyuze mu gutanga uruhushya.

Mu kwiregura ku mushinga w'itegeko mu gihe cyo gusoma ku nshuro ya kabiri, Opendi yashimangiye ko icyari kigamijwe ari ukurinda abaguzi kunywa inzoga nyinshi. Ati: "Dukeneye kwinjiza, ariko kandi dukeneye abaturage bazima bazatanga umusaruro kugira ngo bashyigikire ubu bukungu".