RFL
Kigali

Yatangiye u Bwongereza butabyumva! Byinshi kuri Euro ibura iminsi micye igahuza ibihangange muri ruhago

Yanditswe na: Aloys Niyonyungu
Taliki:3/06/2024 17:39
0


Irushanwa rihuza amakipe y'ibihugu yo ku mugabane w'Iburayi rya UEFA European Championship rizwi nka Euro rirabura iminsi 11 gusa rigatangira gukinwa aho ibihanganjye bizababa birwanira iki gikombe kizaba gikinirwa ku nshuro ya 16.



Igitekerezo cy'iri rushanwa rya Euro rikinwa buri myaka 4 cyaje mu 1927 kizanwe n'uwari umunyamabanga mukuru w'ishyirahamwe ry'umupira w'amaguru mu gihugu cy'u Bufaransa, Henri Delauna, gusa nticyahita gishyirwa mu bikorwa.

Ryaje kwemezwa mu 1958 nyuma y'imyaka 3 Henri Delauna yitabye Imana, bituma igikombe cyaryo cya mbere kitirirwa izina rye.

Ku ikubitiro mu 1960 ryabereye mu gihugu cy'u Bufaransa aho amakipe 17 yabanje gukina hagati yayo ashaka itike, havamo 4 aba ariyo akina, birangira ikipe y'igihugu ya Leta Zunze Ubumwe z’Aba-soviet ariyo icyegukanye itsinze Yugoslavia ibitego 2-1.

Ibihugu nk'u Budage, Ubutaliyani, Ubuhorandi ndetse n'u Bwongereza ntabwo byari byitabiriye kubera ko bitari bishyigikiye iri rushanwa ryari ryahawe izina rya European Nations' Cup.

Espagne yahise yakira Euro yakurikiyeho nyuma y'imyaka 4 gusa aha aho amakipe yitabiriye akaba yari yiyongereye, aho yari yabaye 29 agomba kwishakamo amakipe 4 mu gihe bwa mbere yari 17.

Iri rushanwa ryo muri uyu mwaka ryatwawe n'ikipe y'igihugu ya Espagne yari iri mu rugo itsinze Soviet. Amakipe y'ibihugu yitabira iri rushanwa yatangiye kuba menshi maze bigera aho amakipe yongerwa agirwa 8.

Mu 1980 ni bwo amakipe yongerewe, iri rushanwa rya Euro ribera mu Butaliyani dore ko n'ubundi ari bwo bwari bwanakiriye iryo mu 1968 ndetse bukanaritwara.

Nyuma yuko amakipe yongerewe yagabanyijwemo amatsinda 2, ikipe iyoboye itsinda igahura n'indi iyoboye irindi ku mukino wa nyuma mu gihe ayabaye aya 2 arwanira umwanya wa 3.

Muri iki gihe mu 1980 igikombe cyegukanwe n'ikipe y'igihugu y'u Budage itsindiye u Bubiligi ku mukino wa nyuma ibitego 2-1.

Uko imyaka yashiraga ni ko iri rushanwa ryakomezaga gufata irangi ari nako hatekerezwa ku kuntu ryakagurwa ubundi amakipe aryitabira akaba menshi. 

Mu 1996 amakipe yarikubye agirwa 16 ndetse n'izina ry'irushanwa rirahinduka riva kuri European Nations' Cup riba UEFA Euro.

Ryabereye mu gihugu cy'u Bwongereza gusa birangira igikombe gitwawe n'u Budage butsinze Czech Republic ibitego 2-1 ku mukino wa nyuma.

Muri iki gihe kandi ni bwo amakipe atsinze haba mu gushaka itike ndetse no mu matsinda yatangiye kujya ahabwa amanota 3 kuko mbere yahabwaga amanota 2.


Leta Zunze Ubumwe z’Aba-soviet niyo yegukanye igikombe cya Euro bwa mbere 

Euro yo muri 2000 yabereye mu Buhorandi n'u Bubiligi, bikaba ari ubwa mbere mu mateka yari ibereye mu bihugu 2. Muri iki gihe ikipe y'igihugu y'u Bufaransa niyo yegukanye igikombe itsindiye u Butaliyani ku mukino wa nyuma ibitego 2-1.

Muri 2007 ishyirahamwe ry'umupira w'amaguru muri Ireland na Scotland baje gutanga igitekerezo mu mpuzamashyirahamwe y'umupira w'amaguru ku mugabane w'Iburayi (UEFA), ko amakipe yitabira irushanwa rya Euro yakongerwa akaba 16.

Nyuma y'umwaka umwe UEFA yaje gukoresha amatora kuri iki gitekerezo, abanyamuryango 54 batora Yego usibye abanyamuryango 3 barimo Bwongereza n'u Budage bo batashakaga ko iki gitekerezo cyashyirwa mu bikorwa.

Muri 2010 ni bwo UEFA yatangaje ko Euro ya 2016 izabera mu Bufaransa, gusa ikaba izitabirwa n'amakipe 24 avuye kuri 16. Iyi yari inshuro ya 3 u Bufaransa bwakiriye Euro, gusa byarangiye igikombe gitwawe na Portugal yari yazamutse nk'ikipe yatsinzwe neza batsinze igitego 1-0 ku mukino wa nyuma. 

Cristiano Ronaldo yari yavuye mu kibuga ku munota wa 25 bitewe n'ikibazo cy'imvune yari yagize ariko birangira ikipe ye y'igihugu yegukanye igikombe cya Euro cya mbere mu mateka.

Muri 2020 byari biteganyijwe ko Euro yo muri uwo mwaka ari bwo igomba gukinwa, gusa birangira itabaye kubera icyorezo cya COVID-19 cyari cyugarije Isi, yimurirwa muri 2021 gusa ikomeza kuba Euro ya 2020.

Iyi Euro yabereye mu mijyi itandukanye yo ku mugabane w'Iburayi maze guhera muri 1/2, imikino ikinirwa i London mu Bwongereza, gusa n'ubundi birangira ikipe y'igihugu y'u Butaliyani ariyo itwaye igikombe itsinze iy'u Bwongereza kuri penariti 3-2 nyuma yuko umukino wari warangiye amakipe yombi anganya igitego 1-1.

Kugeza ubu iri rushanwa rimaze gukinwa inshuro 16 rikaba rimaze gutwarwa n'amakipe y'ibihugu 10 atandukanye. Ikipe y'igihugu y'u Budage na Espagne buri imwe imaze kuryegukana inshuro 3.

Ikipe y'igihugu y'u Butaliyani n'u Bufaransa zo zimaze kuryegukana inshuro 2 mu gihe ikipe y'igihugu ya Leta Zunze Ubumwe z’Aba-soviet, Czech Republic, u Buhorandi, Denmark, Ubugereki na Portugal zo zatwaye iri rushanwa inshuro 1. 

Ikipe y'igihugu ya Espagne niyo yonyine imaze gutwara Euro inshuro 2 yikurikiranya aho yayitwaye muri 2008 no muri 2012. 

Euro ni ryo rushanwa rikurikirwa cyane nyuma y'igikombe cy'Isi kuko umukino wa nyuma wahuje Portugal n'u Bufaransa muri 2016 wakurikiwe n'abarenga Miliyoni 600 ku Isi yose.

Iri rushanwa ryo muri uyu mwaka ryo rizakinirwa mu gihugu cy'u Budage guhera taliki ya 14 z'uku kwezi kuzageza taliki ya 14 z'ukwezi gutaha kwa 7. Amakuru ajyanye n'iri rushanwa muzayakurikira 5 kuri 5 kuri InyaRwanda.com.


Ikipe y'igihugu ya Portugal yegukana igikombe cya Euro ya 2016


Ikipe y'igihugu ya Espagne yegukana igikombe cya Euro ya 2012


U Butaliyani nibwo bufite igikombe cya Euro guheruka






TANGA IGITECYEREZO

Izina ryawe
Email yawe
Andika igitecyerezo




Inyarwanda BACKGROUND