RFL
Kigali

Afurika: Abantu 7,000 ni bo bamaze kwandura Coronavirus, Sudani y'Epfo mu bihugu iyi ndwara itarageramo

Yanditswe na: Liliane Kaliza
Taliki:3/04/2020 14:01
0


Abantu banduye Coronavirus ku Isi ubu bamaze kurenga Miliyoni imwe nk'uko bitangazwa na kaminuza y'ubushakashatsi ya Johns Hopkins.



Iki cyorezo ubu kimaze kwica abantu barenga 53,000 naho abagerea ku 210,000 baragikize n'uko iyi kaminuza ibivuga.

Leta Zunze Ubumwe za Amerika ni yo ifite abantu benshi banduye (245,193), kandi muri iki gihugu mu munsi umwe gusa ushize kishe abantu hafi 1,000.

Nubwo abamaze kumenyekana bayirwaye ku isi ubu barenze miliyoni imwe, abayifite batarayipimwa bikekwa ko ari benshi kurushaho.

Mu muryango w'ibihugu bya Afurika y'Iburasirazuba yahageze hagati mu kwezi gishize, ariko ubu abamenyekanye bayanduye ni 262.

§  Kenya - 110

§  Rwanda - 84

§  Uganda - 45

§  Tanzania - 20

§  Burundi - 3

§  Sudani y'Epfo - 0

Ku isi byafashe ukwezi n'igice kugira ngo hamenyekane abantu 100,000 bayanduye. Ariko Miliyoni imwe yageze nyuma y'uko imibare itumbagiye bidasanzwe mu cyumweru gishize.

Ubu hafi kimwe cya kane cy'abanduye bose bari muri USA, mu gihe mu Burayi hose habarwa kimwe cya kabiri cy'abanduye.

Muri Afurika iyi ndwara imaze kwandura abantu 7,000. Malawi, kimwe mu bihugu bicye byari bisigaye cyaraye gitangaje abantu batatu ba mbere banduye iyi ndwara.

Aho Covid-19 itaraboneka muri Afurika ni muri Lesotho, Sudani y'Epfo, ibirwa bya Comores n'ibirwa bya Sao Tome na Principe.

Ejo kuwa kane, muri Espagne hapfuye abantu 950 mu masaha 24 - biravugwa ko aribo bantu benshi bishwe n'iyi ndwara ku munsi umwe mu gihugu.

Muri Espagne imibare y'abanduye kuwa gatatu yavuye ku 102,136 ubu igeze ku 112,065. Abategetsi baho bavuka ko iyi ndwara ubu igeze ku gasongero bizeye ko igiye kumanuka mu minsi iri imbere.

Espagne ubu ni cyo gihugu cya kabiri kizahaye mu bijyanye n'abo ihitana kuko imaze kwica abarenga 10,000, inyuma y'Ubutaliyani aho imaze kwica abagera ku 13,000.

Mu Bushinwa mu mpera z'ukwezi kwa 12, umuganga witwa Dr Li Wenliang w'imyaka 34 yatangiye gutanga impuruza mu bandi baganga ko hari virus nshya mu mujyi wa Wuhan mu ntara ya Hubei.

Polisi yamugezeho ashinjwa gutera ubwoba. Dr Li yapfuye tariki 6/02/2020 nyuma y'uko yanduye iyi ndwara ari ko avura abayirwaye muri Wuhan. U Bushinwa bwamenyesheje OMS/WHO ikibazo cy'abari kurwara ibihaha ku itariki 31/12/2019.

Tariki 03/01/2020, BBC yanditse inkuru ya mbere kuri iyi virus nshya itazwi neza i Wuhan. Icyo gihe hari abantu 44 bamaze kuyibonamo, 11 muri bo bari barembye.

Benshi bagize ubwoba ko ibyabaye mu 2003 kuri virus ya SARS bigiye kongera kuko yishe abantu 774. Byageze tariki 18/01 iyi imaze kwandura abantu 60, ariko abahanga bavuga ko mu by'ukuri abari bayanduye bari 1,700.

Hashize iminsi ibiri gusa, ubwo abantu benshi biteguraga kujya gutangira umwaka mushya mu Bushinwa, abayanduye bari bageze kuri 200 kandi babonetse no muri Beijing, Shanghai na Shenzhen

Tariki 23/01 Wuhan yahise itangaza guhagarika ubuzima busanzwe (Lockdown). Icyo gihe abantu 18 bari bamaze gupfa, abandi 570 bayifite ndetse yarageze mu Buyapani, Taiwan, Thailand, Korea y'Epfo na USA.

Hashize iminsi 10 umuntu wa mbere wo hanze y'ubushinwa yaramuhitanye muri Philippines. Hashize iminsi itanu iyi virus yavuzwe muri Iran aho yakwiriye vuba ikica benshi.

Tariki 23/02 u Butaliyani bwagize abantu benshi banduye, imijyi icumi yo mu majyaruguru (Lombardie) yahagaritse ubuzima busanzwe nyuma bikwira igihugu cyose. Tariki 26/02 Amerika yaciye ku Bushinwa igira abantu benshi banduye iyi virus.

Tariki 12/03/2020, Kenya igihugu cya mbere muri Afurika y'Iburasirazuba habonetse umuntu wa mbere ufite Covid-19, umukobwa wari umaze iminsi avuye muri USA.

Tariki 13/03/2020 mu Rwanda naho habonetse umuntu wa mbere wanduye iyi ndwara. Umuhinde wari uherutse kuva iwabo. Umuntu wa mbere ufite iyi ndwara yabonetse muri Tanzania tariki 16/03, ni umugore w'umutanzania wari uvuye mu Bubiligi.

Muri Uganda umuntu wa mbere yabonwemo iyi ndwara tariki 20/03 naho mu Burundi uwa mbere yabonywemo iyi ndwara kuwa kabiri w'iki cyumweru.






TANGA IGITECYEREZO

Izina ryawe
Email yawe
Andika igitecyerezo




Inyarwanda BACKGROUND