RFL
Kigali

Ubushakashatsi : Abantu bakize Coronavirus basigarana indwara zo mu mutwe

Yanditswe na: Liliane Kaliza
Taliki:15/10/2020 12:58
0


Ingaruka zo kwanduza virusi ya Sars-CoV-2 zigenda zivugururwa uko abahanga bamenye imikorere yacyo. Nk’uko ubushakashatsi bwakozwe n’ibitaro bya San Raffaele biri muri Milan bubitangaza, ingaruka kuri bamwe mu barokotse Covid-19 nazo ziri mu rwego rw’indwara zo mu mutwe zirimo; guhangayika, kwiheba, guhahamuka..



Ubushakashatsi bwasohotse mu kinyamakuru cya siyansi cyitwa Brain, Imyitwarire n’Ubudahangarwa, ubushakashatsi bugaragaza ingaruka zo mu mutwe ku barwayi bamwe na bamwe. Kugira ngo hakorwe iperereza, abaganga babonye abantu bakuru 402 barokotse Covid-19, ukwezi kumwe nyuma yo kuvurwa, Abagera kuri 300 muri bo bari barwariye mu bitaro i San Raffaele naho 100 basigaye bakurikiranwa mu rugo.

Abarwayi barenga 50% bagaragaje byibuze indwara imwe yo mu mutwe:

Mu barwayi 402 bagaragaye, barimo abagore 137 n'abagabo 265, abaganga basanze abarenga kimwe cya kabiri bafite nibura imwe mu ndwara zo mu mutwe zagaragaye zirimo guhangayika, kwiheba, kudasinzira no guhahamuka.

Ubushakashatsi bwakozwe n’ibitaro bya San Raffaele Hashingiwe ku bisubizo byabonetse, abaganga bavumbuye ko 28% by’abarwayi barwaye indwara y’ihungabana, 31% batewe no kwiheba, 42% bafite guhangayika, 40% biturutse ku kudasinzira.

Mu itangazo ryatanzwe n’ikigo, Porofeseri Francesco Benedetti, umuganga w’indwara zo mu mutwe akaba n’umuyobozi w’itsinda ry’ishami ry’ubushakashatsi bw’indwara zo mu mutwe na Clinical Psychobiology asobanura agira ati: “Byahise bigaragara ko iki cyorezo kigira ingaruka kuko gisigira abantu bagikize indwara zo mu mutwe ”.

Kwigunga kwabaturage, guhangayikishwa na psychologiya?

Mu kiganiro cyayo, Reuters yerekana ko ingaruka nke z’indwara zo mu mutwe zagaragaye ku barwayi bari mu bitaro, ugereranije n’abandi barwayi. Ibi birerekana uruhare n’akamaro k’inkunga y’ubuzima mu kugabanya kwigunga kw’abaturage no kwigunga biranga icyorezo cya Covid-19.

Muri rusange, ingaruka z’indwara zo mu mutwe z’iyi ndwara zishobora guterwa n’ubudahangarwa bw'umubiri kuri virusi, nk'uko byatangajwe, ndetse n’impungenge nko gutinya kwanduza abandi, kwigunga ndetse no guhabwa akato.

Marion Leboyer, umuganga w’indwara zo mu mutwe akaba n’umuyobozi w’ishami ry’indwara zo mu mutwe za kaminuza z’ibitaro bya Henri Mondor i Créteil yongeyeho ati: “ingaruka za Covid-19 ziri imbere yacu, kubera impamvu z’imibereho n’imitekerereze, amezi menshi ".

Byongeye kandi, ubushakashatsi bwerekanye ingaruka za coronavirus ku bwonko. Ni muri urwo rwego, abashakashatsi ba San Raffaele bashoje ibyo babonye bavuga ko intego ikurikira ari "ugushakisha ubushakashatsi ku binyabuzima  kugira ngo hamenyekane indwara ziterwa n’iki cyorezo kandi zikurikiranwe hakiri kare.

Src: Reuters

 

 

 

 








TANGA IGITECYEREZO

Izina ryawe
Email yawe
Andika igitecyerezo




Inyarwanda BACKGROUND